Δ Ε Λ ­Τ Ι ­Ο Τ Υ ­Π Ο Υ ΜΗΝΥΜΑ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΣΥΝΟΔΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΙΕΡΑΤΙΚΩΝ ΚΛΗΣΕΩΝ

 

ΕΛ­ΛΗ­ΝΙ­ΚΗ ΔΗ­ΜΟ­ΚΡΑ­ΤΙ­Α

Η ΙΕΡΑ ΣΥ­ΝΟ­ΔΟΣ

ΤΗΣ ΕΚ­ΚΛΗ­ΣΙ­ΑΣ ΤΗΣ ΕΛ­ΛΑ­ΔΟΣ

Δ/νσις : Ἰ­ω­άν­νου Γεν­να­δί­ου 14 – 115 21, Ἀ­θῆ­ναι

Τηλ. 210-72.72.268, Fax 210-72.72.210, e-mail: e-mail: contact@ecclesia.gr

Συ­νο­δι­κη Ε­πι­τρο­πη

Τυ­που, Δη­μο­σι­ων Σχε­σε­ων και Δι­α­φω­τι­σε­ως

Αθήνα, 4 Απριλίου 2021

 

Δ Ε Λ ­Τ Ι ­Ο    Τ Υ ­Π Ο Υ

ΜΗΝΥΜΑ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΣΥΝΟΔΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΙΕΡΑΤΙΚΩΝ ΚΛΗΣΕΩΝ

 

Ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, κατόπιν εἰσηγήσεως τῆς Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαιδεύσεως καί Ἐπιμορφώσεως τοῦ Ἐφημεριακοῦ Κλήρου, ἐξαπέστειλε την ὑπ᾿ ἀριθ. 3038 Ἐγκύκλιό Της πρός τον Ὀρθόδοξο Ἑλληνικό Λαό, ἡ ὁποία μέ φροντίδα τῶν κατά τόπους Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτῶν θά ἀναγνωσθεῖ στούς Ἱερούς Ναούς τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καί θά γνωστοποιηθεῖ εὑρύτερα καί μέ κάθε ἄλλο πρόσφορο μέσο καί τρόπο.

            Τό περιεχόμενο τῆς Ἐγκυκλίου εἶναι τό ἑξῆς:

«Τέ­κνα ἐν Κυ­ρί­ῳ ἀ­γα­πη­τά,

            Εὑρισκόμεθα στό μέ­σο τῆς Με­γά­λης Τεσ­σα­ρα­κο­στῆς. Ἡ Γ΄ Κυ­ρια­κή τῶν Νη­στει­ῶν ὀ­νο­μά­ζε­ται «Κυ­ρια­κή τῆς Σταυ­ρο­προσκυ­νή­σε­ως» καί ἡ Ἐκ­κλη­σί­α μας, πρός πνευ­μα­τι­κή ἐ­νί­σχυ­ση τῶν πιστῶν στό νοητό τα­ξί­δι μας στό «μέ­γα πέ­λα­γος» τῆς τεσ­σα­ρα­κον­θή­με­ρης νη­στεί­ας, προ­βάλ­λει πρός προ­σκύ­νη­ση στό κέν­τρο τοῦ να­οῦ τόν Τί­μιο Σταυ­ρό. Ἐ­πε­ξη­γεῖ τό συ­να­ξά­ρι τῆς ἡμέρας σχε­τι­κά: «Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, Κυ­ρια­κῇ τρί­τῃ τῶν Νη­στει­ῶν, τήν προ­σκύ­νη­σιν ἑ­ορ­τά­ζο­μεν τοῦ τι­μί­ου καί ζω­ο­ποι­οῦ Σταυ­ροῦ». Ἐπει­δή κατά τήν διά­ρκεια τῆς νη­στεί­ας τῶν σα­ράν­τα ἡ­με­ρῶν ἀγωνιζόμαστε νά «σταυ­ρω­θοῦμε» καί ἐ­μεῖς, νά «νε­κρωθοῦμε» ἀ­πό τά πά­θη, ἔχοντας τήν πί­κρα τῆς ἀκη­δί­ας καί τῆς πτώ­σης, γι’ αὐ­τό ὑ­ψώ­νε­ται ὁ τί­μιος καί ζω­ο­ποι­ός Σταυ­ρός, γιά ἀ­να­ψυ­χή, ὑ­πο­στή­ρι­ξη καί παρηγορία ὅλων μας, θυ­μί­ζοντάς μας τά πά­θη τοῦ Κυ­ρί­ου Ἰ­η­σοῦ Χρι­στοῦ.

            Ἡ Ἁ­γί­α καί Με­γά­λη Τεσ­σα­ρα­κο­στή σηματοδοτεῖ τόν ἀγῶνα γιά «σταύ­ρω­ση» τοῦ ἑ­αυ­τοῦ μας, τήν ἐμ­πει­ρί­α πού ἀ­πο­κο­μί­ζου­με ἀ­πό τήν ἐν­το­λή τοῦ Χρι­στοῦ, ἡ ὁποία ἀ­κού­γε­ται στό εὐ­αγ­γε­λι­κό ἀ­νά­γνω­σμα αὐ­τῆς τῆς Κυ­ρια­κῆς: «ὅ­στις θέ­λει ὀ­πί­σω μου ἀ­κο­λου­θεῖν, ἀ­παρ­νη­σά­σθω ἑ­αυ­τόν καί ἀ­ρά­τω τόν σταυ­ρόν αὐ­τοῦ καί ἀ­κο­λου­θεί­τω μοι» (Μάρκ. 8, 35). Ἀλ­λά δέν μπο­ροῦ­με νά ση­κώ­σου­με τόν σταυ­ρό μας καί νά ἀ­κο­λου­θή­σου­με τόν Χρι­στό, ἄν δέν ἀ­τε­νί­ζου­με τόν Σταυ­ρό πού Ἐ­κεῖ­νος σή­κω­σε γιά νά μᾶς σώ­σει. Ὁ δι­κός Του Σταυ­ρός, ὄ­χι ὁ δι­κός μας, εἶ­ναι ἐ­κεῖ­νος ὁ ὁποῖος μᾶς σώ­ζει. Ὁ δι­κός Του Σταυ­ρός εἶ­ναι ἐ­κεῖ­νος πού δί­νει νό­η­μα καί δύ­να­μη στούς δι­κούς μας σταυρούς.

            Ὁ Σταυ­ρός τοῦ Κυ­ρί­ου εἶ­ναι τό ἱ­ε­ρώ­τε­ρο ἀ­π’ ὅ­λα τά χρι­στι­α­νι­κά σύμ­βο­λα. Γι’ αὐ­τό καί εἶ­ναι τό καύ­χη­μά μας. «Ἐ­μοί δέ», γρά­φει ὁ Ἀ­πό­στο­λος Παῦ­λος πρός τούς χρι­στια­νούς τῆς Γα­λα­τί­ας, «μή γέ­νοι­το καυ­χᾶ­σθαι εἰ μή ἐν τῷ σταυ­ρῷ τοῦ Κυ­ρί­ου ἡ­μῶν Ἰ­η­σοῦ Χρι­στοῦ» (Γαλ. 6, 14). Ὁ Σταυ­ρός συμ­βο­λί­ζει καί ἐκ­φρά­ζει καί τήν ζω­ή τοῦ χρι­στια­νοῦ. Πι­στεύ­ου­με στόν Ἰ­η­σοῦ Χρι­στό καί Τόν ἀ­κο­λου­θοῦ­με ἐ­λεύ­θε­ρα. Ὅ­μως, ἡ πίστη μας αὐ­τή καί ἡ ὁδός τοῦ Κυ­ρί­ου συ­νε­πά­γε­ται καί τήν ἄρ­ση τοῦ σταυ­ροῦ τῆς κα­τά Χρι­στόν ζω­ῆς.

            Πα­ράλ­λη­λα ὅμως μέ τήν προ­βο­λή τοῦ Τιμίου Σταυροῦ ἐνώπιον τῶν πιστῶν κατά τήν ση­με­ρι­νή Κυ­ρια­κή, ἡ Ἐκ­κλη­σί­α τῆς Ἑλ­λά­δος ἔ­χει θε­σπί­σει νά τι­μᾶ καί νά προ­βάλ­λει τίς Ἱ­ε­ρα­τι­κές Κλή­σεις, τό κά­λε­σμα δη­λα­δή πού ὁ ἴ­διος ὁ Θε­ός ἀ­πευ­θύ­νει σέ νέ­ους ἀν­θρώ­πους, προ­κει­μέ­νου νά ἀ­κο­λου­θή­σουν τόν δύσκο­λο δρό­μο τῆς ἀ­φι­έ­ρω­σης στόν Θε­ό καί τῆς δι­α­κο­νί­ας τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας. Καί μᾶς δί­δει τήν εὐ­και­ρί­α νά ἀ­να­λο­γι­στοῦ­με τήν στά­ση μας ἀ­πέ­ναν­τι στήν Ἱ­ε­ρω­σύ­νη καί τούς Ἱ­ε­ρεῖς μας, ἀλ­λά καί ἀ­πέ­ναν­τι στούς νέ­ους ἐκεί­νους, οἱ ὁ­ποῖ­οι νι­ώ­θουν τήν κλή­ση τῆς Ἱ­ε­ρω­σύ­νης.

            «Λαμ­πρόν τό τῆς ἱ­ε­ρω­σύ­νης ἀ­ξί­ω­μά τε καί ἔν­δυ­μα»[1] μᾶς δι­δά­σκει ἡ Φι­λο­κα­λί­α. «Θεί­α καί σε­βά­σμι­ο­ς»[2] ἡ Ἱερωσύνη καί ἡ χά­ρις αὐτῆς ὑ­περ­κό­σμι­ο­ς[3]. Ὁ εὐ­σε­βής Ἱ­ε­ρεύς «δε­κτός εἶ­ναι με­σί­της Θε­οῦ καί ἀν­θρώ­πων ὥ­σπερ ἰ­σάγ­γε­λο­ς»[4] καί ἱ­ε­ρουρ­γεῖ τήν Θεί­α Λει­τουρ­γί­α «ἥν καί ἄγ­γε­λοι σέ­βον­ται»[5]. Καί ὁ πι­στός ὀρ­θό­δο­ξος Χρι­στια­νός ἀ­γα­πᾶ τούς Ἱ­ε­ρεῖς, ὅ­πως ἡ πα­τε­ρι­κή φω­νή λέ­γει: «ὅς ἀ­γα­πᾷ τόν Κύ­ριον [­.­.­.] τούς ἱ­ε­ρεῖς ἀ­πό ψυ­χῆς στέρ­γει, τι­μᾷ, δο­ξά­ζει»[6], κα­θώς «ὁ δε­χό­με­νος αὐ­τούς δέ­χε­ται τόν Δε­σπό­την»[7]. Ὁ πι­στός ὀρ­θό­δο­ξος Χρι­στια­νός σέ­βε­ται καί τι­μᾶ τούς Ἱε­ρεῖς, δι­ό­τι ὁ εὐ­σε­βής Ἱ­ε­ρεύς δι­α­λέ­γε­ται μέ τόν Κύ­ριον Ἰ­η­σοῦν Χρι­στόν «ὡς φί­λος πρός φί­λο­ν»[8]. Ὁ Ἱ­ε­ρεύς εἶ­ναι κα­τά τόν Ἅ­γιο Συ­με­ών Θεσ­σα­λο­νί­κης τύ­πος τοῦ Χρι­στοῦ[9] καί ἡ τά­ξις τῶν Ἱ­ε­ρέ­ων «φω­τι­στι­κή φω­τα­γω­γό­ς»[10].

            Ὅπως σέ κάθε ἐποχή, ἔτσι καί στήν ἐποχή μας, ὑ­πάρ­χουν νέ­οι κα­τα­ξι­ω­μέ­νοι καί μέ σπου­δές, μέ ἦ­θος καί ἀ­ρε­τή, οἱ ὁ­ποῖ­οι νι­ώ­θουν τήν φλό­γα τῆς κλή­σε­ως τοῦ Θε­οῦ γιά τήν Ἱ­ε­ρω­σύ­νη. Οἱ κα­λοί καί πι­στοί γο­νεῖς αὐτῶν τῶν παιδιῶν ὅ­ταν δι­α­πι­στώ­σουν ὅ­τι ἔ­χουν αὐ­τό τό θεῖ­ο δῶ­ρο τῆς ἱ­ε­ρα­τι­κῆς κλή­σε­ως, ὀ­φεί­λουν νά παι­δα­γω­γοῦν τά παιδιά «ἐν παι­δεί­ᾳ καί νου­θε­σί­ᾳ Κυ­ρί­ου»­[11], ὥστε νά αὐξηθεῖ ὁ ἔνθεος αὐτός ζῆλος. Ὁ Ἅ­γιος Ἰ­ω­άν­νης ὁ Χρυ­σό­στο­μος τούς προ­τρέ­πει νά φρον­τί­ζουν, ὥ­στε τά παι­διά τους νά ἀ­πο­κτοῦν εὐ­σέ­βεια, ἀ­ρε­τή καί πλοῦ­το ψυ­χῆς. «Νά τούς μά­θε­τε τά μυ­στή­ρια τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας, τή δι­και­ο­σύ­νη, τή σω­φρο­σύ­νη, τήν ἀν­δρεί­α τῆς ψυ­χῆ­ς»[12] δι­δά­σκει. Κα­λεῖ τούς πι­στούς γο­νεῖς νά ἀ­να­λο­γι­στοῦν πό­ση εἶ­ναι ἡ δύ­να­μις τῶν ἱ­ε­ρέ­ων! Νά βά­λουν μέ τόν νοῦ τους τίς πολ­λές εὐ­ερ­γε­σί­ες τοῦ Θε­οῦ πού γί­νον­ται μέ τά Ἱ­ε­ρά Μυ­στή­ρια καί τίς εὐ­χές τῶν Ἱ­ε­ρέ­ων: «Σκό­πει, ὅ­ση τῶν ἱ­ε­ρέ­ων ἡ δύ­να­μις, ἐν­νό­η­σον τό βά­πτι­σμα, τῶν ἁμαρ­τι­ῶν τήν ἄ­φε­σιν, τήν υἱ­ο­θε­σί­αν, τά μυ­στή­ρια, τά μύ­ρια ἀ­γα­θά, ἅ διά τῆς ἐ­πι­θέ­σε­ως τῶν χει­ρῶν τού­των σοί πα­ρα­γί­γνε­ται καί διά τῆς ἐ­πι­κλή­σε­ως τῆς ὑ­πό τού­των γι­νο­μέ­νης»[13]. Καί δη­λώ­νει μέ βε­βαι­ό­τη­τα, κα­θώς ἑρ­μη­νεύ­ει τήν Β΄ πρός Τι­μό­θε­ον ἐ­πι­στο­λή τοῦ Ἀπο­στό­λου Παύ­λου, ὅ­τι ὁ Ἱ­ε­ρεύς «Ἄγ­γε­λος Κυ­ρί­ου ἐ­στί».

            Σέ ἕ­ναν κό­σμο ὅ­που τά πάν­τα ἀ­να­τρέ­πον­ται γορ­γά, σέ μί­α ἐ­πο­χή πού ἀμ­φι­σβη­τεῖ τίς πα­ρα­δε­δο­μέ­νες ἀξί­ες, ὁ Κύ­ριος Ἰη­σοῦς Χρι­στός, «χθές καί σή­με­ρον ὁ αὐ­τός καί εἰς τούς αἰ­ῶ­νας»[14], δέν παύ­ει νά κα­λεῖ ὅλον τόν κόσμο κον­τά του καί δέν στα­μα­τᾶ νά ἀ­να­ζη­τεῖ τούς λί­γους ἐ­κεί­νους ἀν­θρώ­πους, οἱ ὁποῖοι θά θε­λή­σουν νά ση­κώ­σουν τό βά­ρος τῆς Ἱ­ε­ρω­σύ­νης. Ἐκεί­νους οἱ ὁποῖοι θά θε­λή­σουν νά γί­νουν ἐρ­γά­τες, πού θά οἰ­κο­δο­μή­σουν ψυ­χές, θά τίς ἀ­κού­σουν, θά τίς ξε­κου­ρά­σουν, θά τίς ὁ­δη­γή­σουν στήν χα­ρά τῆς σω­τη­ρί­ας. Καί δέν κου­ρά­ζε­ται ὁ Κύ­ριός μας νά μᾶς πα­ρο­τρύ­νει νά προ­σευ­χό­μα­στε γιά τούς Ἱ­ε­ρεῖς καί νά καλ­λι­ερ­γοῦ­με τά παι­διά μας μέ τήν εὐ­σέ­βεια, ὥ­στε, ἄν λά­βουν τήν ὑ­ψη­λή κλή­ση τῆς Ἱε­ρω­σύ­νης ἀ­πό τόν Θε­ό, νά γί­νουν ἄ­ξιοι λειτουργοί τῶν μυστηρίων Του.

            Ἐκεῖνοι τούς ὁποίους ὁ Θε­ός ἐ­κλέ­γει καί κα­λεῖ νά ὑπουργήσουν τήν δι­κή Του ἱ­ε­ρα­τεί­α, βρί­σκον­ται ἀ­νά­με­σά μας. Ἡ προ­σω­πι­κή τους κλί­ση ἔ­χει ἤ­δη ἀρ­χί­σει νά δι­α­φαί­νε­ται. Εἶ­ναι τά παι­διά σας πού πλη­σιά­ζουν τά ἱ­ε­ρά ἀ­να­λό­για, δι­α­κο­νοῦν στό Ἱ­ε­ρό Βῆ­μα, κρα­τοῦν τίς λαμ­πά­δες, τά θυ­μι­α­τή­ρια καί τά ἱ­ε­ρά μας σύμ­βο­λα καί χαί­ρε­ται ἡ ψυ­χή τους. Χα­ρεῖ­τε τα, ἐν­θαρ­ρύ­νε­τέ τα. Ἐ­παι­νέ­στε τα, πεῖ­τε ἕ­ναν κα­λό λό­γο στούς γο­νεῖς τους. Μήν τά ἀ­πα­ξι­ώ­νε­τε καί μήν τά ἀπογοητεύετε. Μήν μπαί­νε­τε ἐμ­πό­διο μπρο­στά στόν Κύ­ριο, τήν ὥ­ρα πού ἔ­χει βγεῖ νά κα­λέ­σει ἐρ­γά­τες στόν ἀμ­πε­λῶ­να Του. Ἀ­να­λο­γι­στεῖ­τε ὅ­τι τά ση­με­ρι­νά παι­διά ἀ­πο­φα­σί­ζουν νά γί­νουν Ἱε­ρεῖς σέ μί­α ἀ­φι­λό­ξε­νη καί ἀ­δι­ά­φο­ρη γι’ αὐτά ἐ­πο­χή. Τήν ὥ­ρα πού οἱ ἄν­θρω­ποι τοῦ κό­σμου, τε­χνο­κρά­τες καί οἰ­κο­νο­μι­κοί σω­τῆ­ρες τῆς κοι­νω­νί­ας, πε­ρι­φρο­νοῦν τούς Ἱ­ε­ρεῖς σάν μή πα­ρα­γω­γι­κούς, ἐ­σεῖς ἐν­θαρ­ρύ­νε­τε τούς νέ­ους αὐ­τούς πού ἐμ­πι­στεύ­ον­ται τήν ζω­ή τους, τό εἶ­ναι τους, στήν πρό­νοι­α καί τό ἔ­λε­ος τοῦ Θε­οῦ, γιά νά προσφέ­ρουν στήν Ἐκ­κλη­σί­α καί στόν λα­ό ἔρ­γο λει­τουρ­γι­κό, ποι­μαν­τι­κό, δι­δα­κτι­κό. Χω­ρίς νά ὑ­πο­λο­γί­ζουν τό ἄ­μι­σθον πολλῶν ἐκ τῶν συγχρόνων ἐργατῶν τῆς Ἱ­ε­ρω­σύ­νης, προ­ε­τοι­μά­ζον­ται, σπου­δά­ζουν, κο­πιά­ζουν, ἐρ­γά­ζον­ται γι’ αὐ­τήν τήν δι­α­κο­νί­α. Ὑπο­δε­χθεῖ­τε τους στά ἱ­ε­ρά θυ­σι­α­στή­ρια, στόν ἄμ­βω­να, στά σπί­τια σας, μέ­σα στήν γε­μά­τη ἀπό πί­στη στόν Χρι­στό καρ­διά σας, μέ ἀ­γά­πη, μέ χα­ρά, μέ ἀ­γαλ­λί­α­ση.

 

Ἀ­γα­πη­τοί μας ἀ­δελ­φοί,

            Σᾶς προ­τρέ­που­με πα­τρι­κά· ἐ­λᾶ­τε νά ἐν­θαρ­ρύ­νου­με καί νά στη­ρί­ξου­με τούς νέ­ους πού μέ ἱ­ε­ρό ἐν­θου­σια­σμό εἰ­σέρ­χον­ται στό ἱ­ε­ρό Θυ­σι­α­στή­ριο καί σᾶς πα­ρα­κα­λοῦ­με θερ­μῶς νά προ­σεύ­χε­σθε ὁ Μέ­γας Ἀρ­χι­ε­ρεύς τῆς πί­στε­ώς μας, ὁ Λυ­τρω­τής καί Σω­τή­ρας μας Ἰ­η­σοῦς Χρι­στός, νά δί­δει ἀ­ξί­ους Ἱ­ε­ρεῖς στήν Ἐκ­κλη­σί­α Του.

 

            Κα­λό ὑ­πό­λοι­πο τῆς Ἁ­γί­ας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς!

Μετ’ εὐχῶν πατρικῶν καί ἀγάπης

 

† Ὁ Ἀθηνῶν  Ι Ε Ρ Ω Ν Υ Μ Ο Σ, Πρόεδρος

† Ὁ Μυτιλήνης, Ἐρεσσοῦ καί Πλωμαρίου Ἰάκωβος

† Ὁ Γουμενίσσης, Ἀξιουπόλεως καί Πολυκάστρου Δημήτριος

† Ὁ Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας Παντελεήμων

† Ὁ Διδυμοτείχου, Ὀρεστιάδος καί Σουφλίου Δαμασκηνός

† Ὁ Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανῆς καί Κονίτσης Ἀνδρέας

† Ὁ Ξάνθης καί Περιθεωρίου Παντελεήμων

† Ὁ Ἄρτης Καλλίνικος

† Ὁ Ἰλίου, Ἀχαρνῶν καί Πετρουπόλεως Ἀθηναγόρας

† Ὁ Ζακύνθου Διονύσιος

† Ὁ Κηφισίας, Ἀμαρουσίου καί Ὠρωποῦ Κύριλλος

† Ὁ Νέας Ἰωνίας, Φιλαδελφείας, Ἡρακλείου καί Χαλκηδόνος Γαβριήλ

† Ὁ Γλυφάδας, Ἑλληνικοῦ, Βούλας, Βουλιαγμένης καί Βάρης Ἀντώνιος

Ὁ Ἀρχιγραμματεύς

† Ὁ Ὠρεῶν Φιλόθεος»

 

 

Εκ της Ι­ε­ράς Συ­νό­δου της Εκκλησίας της Ελλάδος

---

[1] Ὁσίου Θεογνώστου, Περί Ἱερωσύνης, κεφ. νστ', Φ.Τ.Ι.Ν.

[2] Αὐτόθι, κεφ. να΄.

[3] Αὐτόθι.

[4] Αὐτόθι, κεφ. ιδ΄.

[5] Αὐτόθι.

[6] Ὁσίου Μελετίου Γαλησιώτου, Ἀλφαβηταλφάβητος (μνημ. ἔκδοσις), ροβ', Περί τῶν ἱερέων, σελ. 475.

[7] Αὐτόθι.

[8] Ἁγίου Συμεών Νέου Θεολόγου, Κεφάλαια πρακτικά καί θεολογικά, κεφ. ρνβ΄, Φ.Τ.Ι.Ν.

[9] Ἁγίου Συμεών Θεσσαλονίκης, κεφ. σοδ', PG 155, 501-504.

[10] Ὁσίου Μελετίου Γαλησιώτου, Ἀλφαβηταλφάβητος (μνημ. ἔκδοσις), ρκδ', Περί τῆς τάξεως τῶν μοναχῶν..., σελ. 383 384.

[11] Ἐφεσ. στ΄ 4.

[12] Θέματα Ζωῆς, Κείμενα τοῦ Ἁγ. Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, Ἱ. Μονή Παρακλήτου Ὠρωποῦ, τόμ. Α'.

[13] Βλ. εἰς http://www.ecclesia.gr/greek/news/ieratikes/pateres.html

[14] Ἑβρ. 13, 8.